Witkacy i inni to projekt realizowany w ramach cyklicznego programu prezentacji najciekawszych zbiorów prywatnych kolekcji sztuki współczesnej i nowoczesnej. Cykl zainaugurowany w 2010 roku wystawą Fotografia XX wieku z kolekcji Cezarego Pieczyńskiego ma swoją kontynuację w prezentacji zbiorów Stefana Okołowicza i Ewy Franczak. Wystawa prezentuje unikatową kolekcję, obejmującą obszerny zbiór dzieł fotograficznych Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz prace innych fotografów działających w XIX i XX wieku. Zasadnicza część ekspozycji poświęcona jest twórczości Witkacego, jednej z najwybitniejszej postaci polskiej sztuki XX. Autora powieści i dramatów, filozofa i teoretyka sztuki, malarza, fotografa, rysownika, portrecisty; artysty, który od lat fascynuje badaczy kultury wizerunkiem literackim i malarskim, a w ostatnich latach coraz bardziej intryguje obliczem„demonicznego fotografa”.
Ten niezwykły zbiór ukazuje Witkacego jako pasjonata fotografii, zajmującego się zarówno robieniem, jak zbieraniem zdjęć. Wystawa obejmuje głośne autoportrety artysty, będące ilustracją biograficznej legendy „wielkiego ekscentryka”; serie fotograficzne, w których jako reżyser i aktor teatru mimicznego odgrywał przed obiektywem własne sobowtóry; cykle portretowe przedstawiające przyjaciół artysty i znane postaci intelektualnej i artystycznej elity lat międzywojennych; sceny improwizowane przed obiektywem, aranżowane z udziałem autora i jego przyjaciół; serie wczesnych pejzaży tatrzańskich i morskich z nowatorskim sposobem kadrowania, odbiegającym od XIX-wiecznych konwencji; rejestracje lokomotyw; fotografie, w których artysta eksperymentował z podwójną ekspozycją i przykłady fotograficznych dokumentacji własnych dzieł, z wyborem z obszernego zbioru ok. 100 zdjęć przedstawiających jego zaginione rysunki. Na wystawie zostaną również pokazane rysunki i obrazy Witkacego.
Obok dzieł Witkacego prezentowane są prace współpracujących z nim fotografów: Józefa Głogowskiego, Tadeusza Langiera, Mieczysława Choynowskiego. Kontekst praktyk fotograficznych współczesnych Witkacemu został poszerzony o zdjęcia, które znajdowały się w domu Witkiewiczów. Wczesne pejzaże tatrzańskie Witkacego zestawiono z tatrzańskimi krajobrazami na zdjęciach autorstwa Stanisława Bizańskiego, Awita Szuberta, Stanisława Krygowskiego. Wprowadzeniem do wystawy są zdjęcia pochodzące od rodziny Witkiewiczów, będące zarazem przykładami najstarszej polskiej fotografii. Obszerny zbiór portretów i autoportretów wykonanych przez Witkacego pokazujemy obok zdjęć, na których pozował on innym fotografom. Słynnemu Portretowi wielokrotnemu artysty towarzyszy kilka innych portretów wielokrotnych z początku XX wieku.
Wybór ze zbiorów Stefana Okołowicza i Ewy Franczak został uzupełniony zdjęciami anonimowymi, przykładami fotografii pochodzącymi z dawnych albumów rodzinnych i bardziej współczesnych fascynacji zbieraczy. Wystawa jest pierwszą tak obszerną prezentacją ich kolekcji i drugą propozycją z cyklu Uśpiony kapitał — projektu, którego założeniem jest ukazanie symbolicznego kapitału powstających współcześnie prywatnych kolekcji sztuki.
