Igor i Ivan Buharov (Kornél Szilágyi i Nándor Hevesi) działają jako duet artystyczny od 1995 roku. Zajmują się filmem eksperymentalnym, muzyką i sztukami wizualnymi, współpracują również z różnymi grupami spoza sfery sztuk pięknych. Od 1995 roku grają w zespole Labor 40, od 1998 – w awangardowym jazzbandzie Pop Ivan, są również współtwórcami kolektywu Kaos Camping, prezentującego perfomanse audiowizualne. Pochodzący z Budapesztu artyści poznali się w latach 90. ubiegłego wieku podczas studiów w Kolegium Pedagogicznym w Egerze – od tej pory wspólnie tworzą filmy i muzykę. Nándor jest również malarzem i muzykiem uprawiającym free jazz, natomiast Kornél studiował na Wydziale Intermediów Uniwersytetu Sztuk Pięknych w Budapeszcie, gdzie obecnie odbywa studia doktoranckie z zakresu sztuki.
Buharowowie realizują swoje filmy głównie na taśmie Super 8 mm, łącząc elementy eksperymentalnego warsztatu filmowego z opowieścią narracyjną. Połączenie sennych obrazów, poetyckich i filozoficznych tekstów oraz własnej muzyki nadaje ich filmom wyjątkową atmosferę. Świat stworzony przez Buharowów zaciera granice jawy i snu, artystom udaje się uchwycić archetypiczne doświadczenia w surrealistycznej atmosferze. Bohaterami są przeważnie przyjaciele i naturszczycy, żyjący z dala od głównego nurtu i elit kultury, którzy odgrywają powierzone im poetyckie czy filozoficzne dialogi. Wizja wolności i jej niemożliwości, powolne zbliżanie się jednostki ku samowyzwoleniu to główne wątki, zabarwione melancholią i ironią
Centralny punkt wystawy w Galerii Arsenał stanowi film Rudderless (Bez steru), zainspirowany wierszem z 1971 roku (Kormányeltörésben, dosł. ‘ze złamanym sterem’) węgierskiego poety Istvána Domonkosa (ur. 1940). Utwór ten to nowoczesny epos, autorefleksja osoby żyjącej ze statusem członka mniejszości narodowej w Jugosławii wczesnych lat 70. ubiegłego wieku, przypominającym dzisiejszą sytuację jednostki zmuszonej do migracji, wrzuconej w zglobalizowany świat w okolicznościach, na które ona sama nie ma wpływu. Nie używając bezpośrednio tekstu wiersza, film oddaje go za pomocą czarno-białych obrazów, którym towarzyszy głównie muzyka skomponowana przez autorów. Podążamy za bohaterem, który wyrusza z lasu, mija samotnie krainy i miasta, spotykając po drodze różnych ludzi i nawiązując z nimi krótkie relacje, w końcu zatrzymujemy się przy jego opuszczonej przyczepie w lesie, skąd rozpoczął swoją podróż. Pierwotna, 30-minutowa wersja filmu została ukończona i zaprezentowana po raz pierwszy na Manifesta 8 w hiszpańskiej Murcji (2010). W Białymstoku artyści posługują się dodatkowym materiałem filmowym nagranym do tego filmu, prezentowanym w krótszych sekwencjach, które prowadzą widza przez następne etapy życia bezdomnego bohatera. Między obrazami pojawia się tekst: wiersz Domonkosa, przemyślenia na temat władzy, rządzenia i wolności. Podobnie jak poeta, artyści również są sceptyczni co do pozytywnych efektów rządzenia, proponują więc alternatywne rozwiązania wywodzące się z idei anarchokomunistycznych, cytując na przykład Errico Malatestę: Z tym wszystkim jednak rząd nie zmienia swych właściwości; jeżeli staje się rękojmią i kierownikiem, który reguluje prawa i obowiązki każdego, wtedy wypacza poczucie sprawiedliwości, uznaje za przestępstwo i karze każdy postępek, który zagraża lub obraża przywileje rządzących i posiadaczy; uznaje za sprawiedliwe i legalne najokropniejszy wyzysk nędzarzy, powolne i ciągłe zabójstwo moralne i materialne, popełniane przez posiadających na szkodę wydziedziczonych*.
Dóra Hegyi
tłumaczenie z ang.: Ewa Borowska
* Errico Malatesta, L’anarchia, 1891. Źródło tekstu polskiego, Anarchia: http://anarchizm.w.interia.pl/teksty/text19c.html
więcej informacji: http://www.buharov.hu/portfolio/
