Urodzony w Zabrzu, studiował architekturę w Politechnice Wrocławskiej, a potem malarstwo i grafikę w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Pierwsze plakaty dla zespołów jazzowych projektował jeszcze jako student. Razem z Janem Jaromirem Aleksiunem, Eugeniuszem Getem Stankiewiczem i Jerzym Czerniawskim stworzyli tzw. Wrocławską Czwórkę. W 1970 roku Sawka zamieszkał w Krakowie i związał się z Teatrem STU. Nawiązał znajomość z młodymi krakowskimi poetami – Ryszardem Krynickim, Edwardem Stachurą, Wiesławem Dymnym i Leszkiem Aleksandrem Moczulskim – ilustrował liczne tomiki ich poezji. W 1972 roku artysta przeprowadził się do Warszawy, gdzie odpowiadał za graficzny wizerunek klubu „Stodoła”. Rok później związał się z Festiwalem Artystycznym Młodzieży Akademickiej FAMA w Świnoujściu, w ramach którego tworzył scenografie i organizował happeningi.
W 1975 roku na VII Międzynarodowym Festiwalu Malarstwa Współczesnego w Cagnes‑Sur‑Mer we Francji Sawka otrzymał nagrodę Oscara oraz specjalną nagrodę Prezydenta Francji za pracę Z głowy. Przez półtora roku korzystał ze stypendium Centre Pompidou (forma artiste en residence).
Po przeprowadzce do Stanów Zjednoczonych natychmiast rozpoczął współpracę z redakcją „New York Timesa” – w ciągu dwóch lat wykonał dla tego pisma ponad sto rysunków. Projektował plakaty i scenografie dla teatrów (dla nowojorskiego The Samuel Beckett Theatre zaprojektował instalację do sztuki Becketta Ostatnia taśma Krappa).
Równolegle uprawiał grafikę warsztatową i malarstwo. Dwadzieścia pięć akwafort złożyło się na książkę A Book of Fiction (1986), która został wybrana książką roku przez redakcję „New York Timesa” i nagrodzona na Targach Książki we Frankfurcie. Malarstwo pokazywał regularnie w wielu muzeach i w galeriach, między innymi nowojorskich i kalifornijskich (jego obrazy i rzeźby reprezentowane są przez prestiżowe ACA Galleries w Nowym Jorku).
W 1989 roku powstała scenografia koncertowa dla kultowego amerykańskiego zespołu rockowego The Grateful Dead. W dalszej kolejności powstawały autorskie spektakle The Eyes (Oczy) dla japońskiego teatru Art Tower Mito, do muzyki skomponowanej i wykonywanej przez Adama Makowicza (1993).
Zamierzeniem na wielką skalę był projekt The Tower of Light (Wieża światła, 1996) oraz centrum kulturalne dla Abu Dabi w Zjednoczonych Emiratach Arabskich – na stumetrowym obelisku miały być wyświetlane kompozycje Sawki do muzyki Eda Summerlina. Pomnik miał być zwornikiem centrum kulturalnego z siedmioma muzeami, filharmonią, amfiteatrem i zapleczem turystycznym.
W 2010 roku artysta przedstawił w Międzynarodowym Centrum Plakatu w Nowym Jorku The Peace Monument (Pomnik Pokoju), wyróżniony rok później przez Instytut Amerykańskich Architektów tytułem „Excellence in Architecture” w kategorii projektów niezrealizowanych.
Ostatnio Jan Sawka pracował nad projektem multimedialnym The Voyage (Podróż).
Muzeum Narodowe w Krakowie pragnie zaprezentować dzieła Jana Sawki pochodzące z naszych kolekcji i będące darem autora dla naszego muzeum. Jest to przede wszystkim cykl dwunastu sztandarów zatytułowany Sfera (1981–1991). Był on pokazany w 1991 roku na wystawie prac Jana Sawki „Powroty” w Arsenale w Muzeum Czartoryskich, wówczas oddziale MNK. Kolejny cykl to trzydzieści sześć grafik zatytułowanych Postcards (Pocztówki) (1987–1988), który może być pojmowany jako przestroga przed trywializacją i banalizacją naszych wspomnień. Ważne dla twórczości Sawki, ale również dla historii polskiego plakatu, są też dwie prezentowane prace: Exodus i Stu Theatre – gęste od metafor i doskonałe w formie artystycznej plakaty teatralne.
Magdalena Czubińska
Więcej o artyście w artykule: Magdalena Czubińska, Ideały młodości. Jan Sawka, „2+3D”, nr 45 (IV/2012), s. 48–56.
Oficjalna strona Artysty: www.jansawka.com
