Lumières: w poszukiwaniu oświecenia

Lumières: w poszukiwaniu oświecenia ukazuje prace z ostatnich lat, a warto zaznaczyć, że ten pochodzący z Bielska-Białej artysta, stosunkowo rzadko wystawia je publicznie, dlatego to niepowtarzalna okazja dla poznańskiej publiczności. Obrazy pochodzą z różnych serii, inspirowanych m.in. filmem i muzyką. Dodatkową atrakcję stanowi najnowszy cykl prac, które powstały specjalnie z myślą o wnętrzu Galerii u Jezuitów, a o ich specyfice przesądza nie tylko oszczędna, minimalistyczna forma, ale także treść, wchodząca w dialog z autorskimi zapachami perfumiarza Jakuba Petrynki.

Obrazy Bartosza Sujkowskiego, pokazywane na wystawie w Poznaniu, pochodzą z kilkunastu lat działalności artysty. Wśród prezentowanych prac zobaczyć można kilka pomniejszych cykli, w tym najnowszy, zaaranżowany w zaskakujący i niekonwencjonalny sposób w zderzeniu ze stworzonymi zapachami przez maestro perfumerii.

Światło, kamera, Lumière

Nadrzędną cechą spajającą malarstwo Sujkowskiego jest światło. Zdanie to wydaje się być truizmem w przypadku każdego w zasadzie malarza, jednak artysta poddaje refleksji sam proces patrzenia, problematyzując go i niejako zmuszając widza do refleksji nad tak codzienną, zwyczajną czynnością. Tytułowe Lumière oznacza – światło. Rzadko używane i przestarzałe znaczenie odsyła nas do słowa lumières, które w liczbie mnogiej może być też traktowane jako inteligencja, wiedza. Lumière to oczywiście także nazwisko braci Auguste i Louisa, wynalazców kina. Nieprzypadkowo wdaję się w te subtelności językowe, równie nie bez powodu przywołuję wynalazców kinematografu, ponieważ to właśnie sztuka filmowa stanowi jedną z bardziej wyrazistych, obok muzyki, inspiracji twórczych artysty.

Jedną z jego ulubionych książek pozostaje filozoficzny traktat o kinie autorstwa Gillesa Deleuze'a: Kino: 1. Obraz-ruch, 2. Obraz-czas. Deleuze - filozof, erudyta i miłośnik kina, najpierw opisuje epokę kina niemego, aby następnie przejść do modernistycznego, a w gruncie rzeczy nowofalowego przełomu w kinie lat 60. XX wieku. Dla Sujkowskiego kino pozostaje ważnym punktem odniesienia, nie ze względu na jego gatunkowość czy nowofalową kategorię autora filmowego, ale właśnie dlatego, że daje możliwość bardziej wyrafinowanej refleksji nad naszą percepcją, sposobami postrzegania czy rejestrowania rzeczywistości.

Refleksja nad tożsamością

Motywem szczególnym dla twórczości Sujkowskiego jest często zderzenie realizmu i abstrakcji. Kino staje się tu wygodnym wehikułem dla tego typu rozważań. Zainspirowany kinem artysta często wychodzi poza ramę pojedynczego płótna-kadru, czego ciekawym przykładem są obecne na wystawie autorskie zapachy zderzone czy też po prostu dialogujące z pracami artysty. Jedna z namalowanych w ostatnich latach serii obrazów powstała pod wpływem eksperymentalnego filmu pt. La Jetée (1962) Chrisa Markera, reżysera i fotografika. Opowiadający o podróży w czasie film, będący serią statycznych, czarno-białych zdjęć, pozwolił artyście na to, co inspiruje go najbardziej - namysłem nad naszą percepcją i procesem postrzegania. Rozważania te prowadzą Sujkowskiego ku dalszej refleksji nad tożsamością, pamięcią, ale też trwaniem i (nie)trwałością zapisu tego, co już minęło. Czas jest bowiem kolejną kategorią, wobec której artysta nie pozostaje obojętny, wielokrotnie w swoich pracach powracając do dywagacji na temat wzajemnych relacji między przeszłością, teraźniejszością i przyszłością.

Odnajduję w twórczości Sujkowskiego modernistyczną z ducha refleksję nad światem, dążenie do uchwycenia jego wieloznaczności i paradoksów. Realizm i abstrakcja, wiek XIX i XX w płótnach malarza w XXI wieku rozpoczynają nowy dialog, wymianę myśli, a może i spojrzeń. Światło czy może raczej oświecenie? Artysta obudowuje swoje prace bogatymi w znaczenia interpretacjami, ale też pozwala nam po prostu zatrzymać się przed nimi w nadziei, że podejmiemy filozoficzne wyzwanie, jakie przed nami otwiera.

BIO:
Bartosz Sujkowski urodził się w 1979 roku w Bielsku-Białej. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Grafiki i Animacji w pracowni prof. Krzysztofa Kiwerskiego. W 2004 roku otrzymał półroczne stypendium w National College of Art and Design w Dublinie. W 2005 uzyskał dyplom na Wydziale Grafiki i Animacji w pracowni prof. Krzysztofa Kiwerskiego. Zdobywca głównej nagrody na Festiwalu Filmów Animowanych w Koninie.

W malarstwie Bartosza Sujkowskiego można odnaleźć nieco anachroniczny z ducha gest poszukiwania jedności w przeciwieństwach, próbę wytłumaczenia jednego medium za pomocą drugiego. Przestrzeń stworzona na płótnie przez Bartosza Sujkowskiego to konglomerat na bazie relacji pomiędzy malarstwem, muzyką (widać zamiłowanie autora do muzyki konkretnej, awangardowej oraz klasycznej) i filmem (zwłaszcza - film noir, kino Nowej Fali, kino awangardowe, eksperymentalne), chociaż nie w każdym jego obrazie odnajdziemy bezpośrednie filmowe inspiracje.

Wystawy indywidualne:

2023 Wystawa malarstwa Fragmenty myśli, Gminna Biblioteka Publiczna w Porąbce
2023 Wystawa rysunku Inktober w Centrum B7 Nowa Huta
2009 Miniatures Concretes, Cafe Młynek w Krakowie

Wystawy zbiorowe:
2010 Centrum Kultury – Tarnowskie Góry