Dziecięca wyobraźnia to jeden z najchętniej eksplorowanych przez artystów motywów. Szczególnie chętnie sięgano po niego w XIX wieku, dobie impresjonizmu, ekspresjonizmu czy surrealizmu. Czy snute przez dzieci opowieści oraz ich spontaniczne skojarzenia nadal inspirują? Przyglądamy się pracom współczesnych malarzy.
XIX wiek w hołdzie dzieciom
Modernizm, czyli umowny okres w dziejach sztuki, zapoczątkowany pierwszymi pracami impresjonistów, był czasem, który wyjątkowo chętnie sięgał do wyobraźni dzieci jako nieustającego źródła inspiracji. Pracujący z kolorem i kreską malarze pragnęli spojrzeć na świat na nowo, inaczej niż zwykle, dostrzegając to, co widzą najmłodsi. W końcu to oni odważnie zadają pytania, bez obawy o ośmieszenie. Czy cień na pewno jest szary? Dlaczego niebo jest niebieskie? Czy to, co widzę w nocy istnieje naprawdę?
Co się dzieje z tym krzesłem, kiedy zamknę oczy? Na te i inne pytania, podpatrując dzieci i wsłuchując się w to, co mówią, próbowali odpowiedzieć malarze i ilustratorzy. Impresjonizm, ekspresjonizm, symbolizm, fowizm, surrealizm czy – w najpełniejszej formie – dadaizm to kierunki w sztuce, które niejednokrotnie zajmowały się wyobraźnią maluchów. Inspiruje ona jednak również współczesnych malarzy.
Czas dzieci
Sztuka za założenia służy ludziom do tego, żeby dostrzegali więcej, z innej perspektywy, żeby otwierali się na to, co dotychczas było dla nich niedostępne. A cóż może nieść więcej natchnienia, niż radosne i spontaniczne opowieści dzieci o wymyślonych przyjaciołach, niezwykłych przygodach, barwnych snach? Współcześni malarze, tacy jak chociażby Agata Buczek, często stosują ten zabieg w swoich onirycznych pracach. Akryl „Przeznaczenie” przedstawia dziecko zagubione w krainie wyobraźni, spacerujące w towarzystwie pomiędzy kojarzącymi się z twórczością Salvadora Dali postaciami żyraf. Obraz wyjątkowo dobrze będzie się prezentował na ścianie w sypialni, skłaniając przed snem do refleksji.
Olej Marcina Mikołajczaka „Letnie szaleństwo” to już z kolei realistyczna ilustracja dzieci w trakcie zabawy – z obrazu emanuje radość, brak skrępowania, afirmacja życia, gotowość na wszystko, co niesie życie. Bardzo wdzięcznym tematem jest też spotkanie dzieci z naturą.
W obrazie Kasi Gawron „Tajemniczy ogród” możemy przyjrzeć się, z jaką fascynacją kilkuletni chłopiec poznaje fantastyczny świat roślin – w jego oczach zyskujących niemal magiczne znaczenie.
