Na kilka tygodni przed pierwszym meczem Euro 2012 pojawiła się informacja, że polskie władze sięgają po dane o połączeniach telefonicznych obywateli najczęściej ze wszystkich państw Unii Europejskiej. Podjęte zobowiązanie organizacji piłkarskich igrzysk miało przynieść ogromny skok cywilizacyjny, udowodnić jak bardzo jesteśmy nowocześni. Wraz z nimi przyszedł też inny rodzaj postępu - ten, który tworzy nowe bariery w rozwoju społeczeństwa, ogranicza wolność jednostki i marginalizuje kolejne grupy. Patrząc na protesty związane z próbą przemycenia ACTA czy dyskusję na temat sytuacji teatru w Polsce, można odnieść wrażenie, że upragnione Euro przychodzi o rok za późno. Zdążyliśmy się zorientować, jak wielki zaciągnęliśmy dług, nie tylko finansowy ale również dług zaniedbań na polach nie związanych z lanym betonem i gorącym asfaltem.
Sceny rodzajowe 2012 są wystawą, która przez nawiązanie do nadchodzących wydarzeń, stara się unaocznić problemy, które wyrosły gdzieś z boku, kiedy uwaga publiczna koncentrowała się na pytaniu: czy zdążymy? Brutalizacja relacji, arogancja władzy, postępująca alienacja jednostek i całych grup społecznych zostaje zasłonięta wielką płachtą reklamową a pomalowana na zielono trawa zamieniona w wielki parking. Prezentowane na wystawie prace Tomasza Kulki i Jakuba Ciężkiego są jednocześnie suchą analizą powstałych problemów i specyficznym memento mori swojego czasu.
Tomasz Kulka (ur. 1979) na niedawnej wystawie pt. Dożynki w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku zaprezentował kilkadziesiąt figurek z malowanej porcelany skłębionych w brutalnej ulicznej burdzie. Na obecnej wystawie Kulka znacznie rozbudowuje tę scenę, dodając kolejne postaci, kolejne sytuacje, dążąc to totalnej eskalacji tej miniaturowej przemocy.
Mimo absolutnej anonimowości tego pogrążonego w szalonym bezładzie tłumu, każdy jego uczestnik jest inny, a żaden gest, żaden moment nie powtarzają się. Obok, również wykonane z porcelany, przykłady owej zapomnianej przez cywilizacyjną szansę architektury: zabazgrane garaże, zdemolowany kiosk, połamany przystanek, odwzorowane w najdrobniejszych szczegółach.
Jakub Ciężki (ur. 1979) laureat ubiegłorocznej Bielskiej Jesieni. Jego realistyczny, ale mający cechy abstrakcji geometrycznej, obraz Rusztowanie zdobył główną nagrodę w konkursie. Rusztowanie stanowi rozwinięcie wcześniejszej koncepcji, którą artysta zrealizował w serii monochromatycznych płócien przedstawiających przemysłowe ogrodzenia. Siatka prętów wypreparowana z rzeczywistości i rzucona na białe tło zdaje się być odrealnioną kompozycją linii, rytmów.
Niemniej metalowe parkany identyfikujemy bezbłędnie. Zespół tych obrazów staje się oczywistą alegorią stadionowych barier, kolejnych warstw nadzoru i kontroli narastających w wykładniczym tempie. Widz Scen rodzajowych 2012 jest jak Guliwer uwięziony w kraju liliputów obserwujący okrutną, bezlitosną i absolutnie bezcelową bitwę, której źródłem jest jednak nasza codzienność.
